LED တစ္လုံးေပၚက်ေရာက္ေသာ Voltage Drop ဆုိတာနွင့္ LED ေပၚမွ ျဖတ္စီးသြားေသာ Ampere တန္ဖုိး ဘယ္ေလာက္ရွိသင့္သလဲ
Basic Electronic Engineering
၁။ LED ေတြဟာ အနည္းဆုံး 1.7V ရရွိမွသာလ်င္ Operate ျပဳလုပ္ႏုိင္ၾကပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ LED ေတြမွာ Resistor ခံရတဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ LED ကုိ ျဖတ္စီးသြားမယ့္ Current တန္ဖုိးကုိ Limit ျပဳလုပ္ဖုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ Voltage တန္ဖုိး အေနနဲ႕ Constant ေပးထားခဲ႕မယ္ ဆုိရင္ Resistor ရဲ႕ တန္ဖုိး အနည္း/အမ်ားေပၚ လုိက္ၿပီးေတာ့ Current တန္ဖုိးလည္း လုိက္ပါ ေျပာင္းလဲေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ LED ေတြရဲ႕ Anode and Cathode ကုိ မွန္ကန္စြာ ခ်ိတ္ဆက္ေပးႏုိင္ဖုိ႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။ Power Source ရဲ႕ Positive ဘက္ျခမ္းကုိ LED ရဲ႕ Anode ဘက္အျခမ္း (Pin အရွည္ဘက္အျခမ္း) နဲ႕ ဆက္သြယ္ေပးၿပီးေတာ့ Cathode ဘက္အျခမ္းကုိ Power Source ရဲ႕ Negative ဘက္အျခမ္းနဲ႕ ဆက္သြယ္ေပးဖုိ႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ပထမ ဆုံးပုံမွာ ေလ့လာႏုိင္ပါတယ္။
၂။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ LED ေပၚမွာ က်ေရာက္တဲ႕ Voltage Drop တန္ဖုိး ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ေန႕က LED အေရာင္ေတြ အေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ အဆုိပါ LED ေတြေပၚမွာ က်ေရာက္သင့္တဲ႕ Voltage Drop တန္ဖုိးေတြကုိ ပုံနဲ႕ ေဖာ္ျပခဲ႕ဖူးပါတယ္။ LED တစ္လုံးကုိ Resistor တစ္လုံးနဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္လုိက္ရင္ အဆုိပါ ခ်ိတ္ဆက္လုိက္တဲ႕ Resistor ကုိ Voltage Dropping Resistor သုိ႕မဟုတ္ Current Limiting Resistor လုိ႕ ေခၚဆုိႏုိင္ပါတယ္။ Power Supply တန္ဖုိးကို အေသထားၿပီးေတာ့ LED တစ္လုံးနဲ႕ ဆက္သြယ္ထားတဲ႕ Resistor တန္ဖုိးေတြကုိ ေျပာင္းလဲၾကည့္မယ္ ဆုိရင္ (Variable Resistor နဲ႕ ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ Resistance တန္ဖုိးေတြကုိ ေျပာင္းလဲ ၾကည့္မယ္ ဆုိရင္) အဆုိပါ Voltage Drop တန္ဖုိးနွင့္ ျဖတ္စီးသြားမယ့္ Current တန္ဖုိးဟာလည္း ေျပာင္းလဲသြားမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
၃။ ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ႕ ဒုတိယ ပုံမွာေတာ့ Power Source တန္ဖုိးေတြ ေျပာင္းလဲသြားၿပီးေတာ့ Resistance တန္ဖုိးေတြပါ လုိက္ပါ ေျပာင္းလဲသြားတဲ႕ ေနရာမွာ Red LED ေပၚမွာ က်ေရာက္တဲ႕ Voltage တန္ဖုိးက Constance ျဖစ္ၿပီးေတာ့ Current ကေတာ့ တန္ဖုိးေျပာင္းလဲ သြားတာကုိ ေလ့လာႏုိင္မွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ LED တစ္လုံးကုိ ျဖတ္စီးသြားမယ့္ Current တန္ဖုိး မ်ားေလေလ LED ကေန ထြက္ေပၚလာမယ့္ အလင္းေရာင္ကလည္း ပုိမို လင္းလာေလေလပဲျဖစ္ပါတယ္။
၄။ LED တစ္လုံးကုိ အေပၚမွာ Resistor ကုိ ထားရမလား ၊ ေအာက္မွာ Resistor ထားရမလား ဆုိရင္ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ထားထား Voltage Drop တန္ဖုိးႏွင့္ Current တန္ဖုိးက အတူတူပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယ ပုံႏွင့္ တတိယ ပုံကုိ ႏွိဳင္းယွဥ္ေလ့လာႏုိင္ပါတယ္။
၅။ LED တစ္လုံးအတြင္းကုိ ျဖတ္စီးသြားမယ့္ Current တန္ဖုိးဟာ မ်ားလာေလေလ LED ကေန ထြက္ေပၚလာမယ့္ အလင္းေရာင္ဟာလည္း ပို္မို ေတာက္ပလာေလေလ ျဖစ္ေသာ္လည္း Current တန္ဖုိး အရမ္းမ်ားလာရင္ LED ေတြဟာ က်ြမ္းသြားမွာ (Burn Out) ျဖစ္သြားမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
၆။ အဲဒါဆုိ LED ေတြကုိ ျဖတ္စီးသြားမယ့္ Current တန္ဖုိးအေနနဲ႕ ဘယ္ေလာက္ ရွိသင့္သလဲ ဆုိတာက အေရးၾကီးလာပါၿပီ ။ ၄င္းကေတာ့ ကုိယ္လုိခ်င္တဲ႕ အလင္းေရာင္ ရရွိမွဳ အေျခအေန ၊ LED တစ္လုံးအေနနဲ႕ အမ်ားဆုံး ခံႏုိင္ရည္ ရွိတဲ႕ Current တန္ဖုိး စတာေတြေပၚမူတည္မွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ LED အမ်ိဳးအစားအေနနဲ႕ မ်ားစြာရွိတဲ႕ အတြက္ ဘယ္ေလာက္ Current စီးဆင္မွ ကုိက္ညီမွဳ ရွိတယ္ ဆုိတာကေတာ့ ေျပာရခက္ပါတယ္။ LED အမ်ိဳအစားေတြ အေပၚလုိက္ၿပီးေတာ့ ျဖတ္စီးသြားသင့္တဲ့ Current တန္ဖုိးေတြဟာလည္း တစ္မ်ိဳးႏွင့္ တမ်ိဳး မတူညီႏုိင္ပါဘူး ။ တခ်ိဳ႕ LED ေတြက 1mA ေလာက္ဆုိရင္ စတင္ၿပီးေတာ့ လင္းခ်င္ရင္ လင္းေနႏုိင္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ၄င္း Current တန္ဖုိးထက္ ပုိမို ေပးရတာေတြလည္း ရွိႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ Experience ေပၚမွာ မူတည္မွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ (ပုိလင္းေလ ၊ ပုိေကာင္းေလ လုိ႕ ယူဆလုိ႕ မရပါဘူး။)
၇။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ LED တလုံးကုိ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မပ်က္စီးေစပဲ အသုံးျပဳႏိုင္ဖို႔ ဘာေတြ လိုအပ္မယ္ ဆိုတဲ့ Idea ေတာ့ ရရွိမယ္ ထင္ပါတယ္ ။ စာေတြထဲမွာေတာ့ LED တလုံးဟာ ပ်မ္းမၽွ သက္တမ္းအေနနဲ႔ သူ႔ေပးရမယ့္ Voltage တန္ဖိုး ၊ စီးဆင္းသြားမယ့္ Current တန္ဖိုးေတြသာ မွန္ကန္ရင္ နာရီ ၁၀,၀၀၀ နဲ႔ ၅၀,၀၀၀ ၾကားမွာ (၄၁၆ ရက္ကေန ၂၀၈၃ ရက္အထိ) (၁ ႏွစ္ကေန ၅ ႏွစ္အထိ) အသုံးျပဳႏိုင္တယ္လို႔ ေရးထားပါတယ္ ။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ကုိမ်ိဳး (အီလက္ထေရာနစ္)
Basic Electronic Engineering
၁။ LED ေတြဟာ အနည္းဆုံး 1.7V ရရွိမွသာလ်င္ Operate ျပဳလုပ္ႏုိင္ၾကပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ LED ေတြမွာ Resistor ခံရတဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ LED ကုိ ျဖတ္စီးသြားမယ့္ Current တန္ဖုိးကုိ Limit ျပဳလုပ္ဖုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ Voltage တန္ဖုိး အေနနဲ႕ Constant ေပးထားခဲ႕မယ္ ဆုိရင္ Resistor ရဲ႕ တန္ဖုိး အနည္း/အမ်ားေပၚ လုိက္ၿပီးေတာ့ Current တန္ဖုိးလည္း လုိက္ပါ ေျပာင္းလဲေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ LED ေတြရဲ႕ Anode and Cathode ကုိ မွန္ကန္စြာ ခ်ိတ္ဆက္ေပးႏုိင္ဖုိ႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။ Power Source ရဲ႕ Positive ဘက္ျခမ္းကုိ LED ရဲ႕ Anode ဘက္အျခမ္း (Pin အရွည္ဘက္အျခမ္း) နဲ႕ ဆက္သြယ္ေပးၿပီးေတာ့ Cathode ဘက္အျခမ္းကုိ Power Source ရဲ႕ Negative ဘက္အျခမ္းနဲ႕ ဆက္သြယ္ေပးဖုိ႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ပထမ ဆုံးပုံမွာ ေလ့လာႏုိင္ပါတယ္။
၂။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ LED ေပၚမွာ က်ေရာက္တဲ႕ Voltage Drop တန္ဖုိး ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ေန႕က LED အေရာင္ေတြ အေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ အဆုိပါ LED ေတြေပၚမွာ က်ေရာက္သင့္တဲ႕ Voltage Drop တန္ဖုိးေတြကုိ ပုံနဲ႕ ေဖာ္ျပခဲ႕ဖူးပါတယ္။ LED တစ္လုံးကုိ Resistor တစ္လုံးနဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္လုိက္ရင္ အဆုိပါ ခ်ိတ္ဆက္လုိက္တဲ႕ Resistor ကုိ Voltage Dropping Resistor သုိ႕မဟုတ္ Current Limiting Resistor လုိ႕ ေခၚဆုိႏုိင္ပါတယ္။ Power Supply တန္ဖုိးကို အေသထားၿပီးေတာ့ LED တစ္လုံးနဲ႕ ဆက္သြယ္ထားတဲ႕ Resistor တန္ဖုိးေတြကုိ ေျပာင္းလဲၾကည့္မယ္ ဆုိရင္ (Variable Resistor နဲ႕ ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ Resistance တန္ဖုိးေတြကုိ ေျပာင္းလဲ ၾကည့္မယ္ ဆုိရင္) အဆုိပါ Voltage Drop တန္ဖုိးနွင့္ ျဖတ္စီးသြားမယ့္ Current တန္ဖုိးဟာလည္း ေျပာင္းလဲသြားမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
၃။ ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ႕ ဒုတိယ ပုံမွာေတာ့ Power Source တန္ဖုိးေတြ ေျပာင္းလဲသြားၿပီးေတာ့ Resistance တန္ဖုိးေတြပါ လုိက္ပါ ေျပာင္းလဲသြားတဲ႕ ေနရာမွာ Red LED ေပၚမွာ က်ေရာက္တဲ႕ Voltage တန္ဖုိးက Constance ျဖစ္ၿပီးေတာ့ Current ကေတာ့ တန္ဖုိးေျပာင္းလဲ သြားတာကုိ ေလ့လာႏုိင္မွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ LED တစ္လုံးကုိ ျဖတ္စီးသြားမယ့္ Current တန္ဖုိး မ်ားေလေလ LED ကေန ထြက္ေပၚလာမယ့္ အလင္းေရာင္ကလည္း ပုိမို လင္းလာေလေလပဲျဖစ္ပါတယ္။
၄။ LED တစ္လုံးကုိ အေပၚမွာ Resistor ကုိ ထားရမလား ၊ ေအာက္မွာ Resistor ထားရမလား ဆုိရင္ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ထားထား Voltage Drop တန္ဖုိးႏွင့္ Current တန္ဖုိးက အတူတူပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယ ပုံႏွင့္ တတိယ ပုံကုိ ႏွိဳင္းယွဥ္ေလ့လာႏုိင္ပါတယ္။
၅။ LED တစ္လုံးအတြင္းကုိ ျဖတ္စီးသြားမယ့္ Current တန္ဖုိးဟာ မ်ားလာေလေလ LED ကေန ထြက္ေပၚလာမယ့္ အလင္းေရာင္ဟာလည္း ပို္မို ေတာက္ပလာေလေလ ျဖစ္ေသာ္လည္း Current တန္ဖုိး အရမ္းမ်ားလာရင္ LED ေတြဟာ က်ြမ္းသြားမွာ (Burn Out) ျဖစ္သြားမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
၆။ အဲဒါဆုိ LED ေတြကုိ ျဖတ္စီးသြားမယ့္ Current တန္ဖုိးအေနနဲ႕ ဘယ္ေလာက္ ရွိသင့္သလဲ ဆုိတာက အေရးၾကီးလာပါၿပီ ။ ၄င္းကေတာ့ ကုိယ္လုိခ်င္တဲ႕ အလင္းေရာင္ ရရွိမွဳ အေျခအေန ၊ LED တစ္လုံးအေနနဲ႕ အမ်ားဆုံး ခံႏုိင္ရည္ ရွိတဲ႕ Current တန္ဖုိး စတာေတြေပၚမူတည္မွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ LED အမ်ိဳးအစားအေနနဲ႕ မ်ားစြာရွိတဲ႕ အတြက္ ဘယ္ေလာက္ Current စီးဆင္မွ ကုိက္ညီမွဳ ရွိတယ္ ဆုိတာကေတာ့ ေျပာရခက္ပါတယ္။ LED အမ်ိဳအစားေတြ အေပၚလုိက္ၿပီးေတာ့ ျဖတ္စီးသြားသင့္တဲ့ Current တန္ဖုိးေတြဟာလည္း တစ္မ်ိဳးႏွင့္ တမ်ိဳး မတူညီႏုိင္ပါဘူး ။ တခ်ိဳ႕ LED ေတြက 1mA ေလာက္ဆုိရင္ စတင္ၿပီးေတာ့ လင္းခ်င္ရင္ လင္းေနႏုိင္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ၄င္း Current တန္ဖုိးထက္ ပုိမို ေပးရတာေတြလည္း ရွိႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ Experience ေပၚမွာ မူတည္မွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ (ပုိလင္းေလ ၊ ပုိေကာင္းေလ လုိ႕ ယူဆလုိ႕ မရပါဘူး။)
၇။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ LED တလုံးကုိ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မပ်က္စီးေစပဲ အသုံးျပဳႏိုင္ဖို႔ ဘာေတြ လိုအပ္မယ္ ဆိုတဲ့ Idea ေတာ့ ရရွိမယ္ ထင္ပါတယ္ ။ စာေတြထဲမွာေတာ့ LED တလုံးဟာ ပ်မ္းမၽွ သက္တမ္းအေနနဲ႔ သူ႔ေပးရမယ့္ Voltage တန္ဖိုး ၊ စီးဆင္းသြားမယ့္ Current တန္ဖိုးေတြသာ မွန္ကန္ရင္ နာရီ ၁၀,၀၀၀ နဲ႔ ၅၀,၀၀၀ ၾကားမွာ (၄၁၆ ရက္ကေန ၂၀၈၃ ရက္အထိ) (၁ ႏွစ္ကေန ၅ ႏွစ္အထိ) အသုံးျပဳႏိုင္တယ္လို႔ ေရးထားပါတယ္ ။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ကုိမ်ိဳး (အီလက္ထေရာနစ္)
No comments:
Post a Comment